Als senior trainer, adviseur en coach van onder andere Ondernemingsraden word ik vaak ingeschakeld om de leden van de raad te begeleiden bij de ontwikkeling van een eigen visie op hun professionele rol en werkwijze als ondernemingsraad gedurende hun zittingstermijn. Dit doe ik natuurlijk graag en met heel veel plezier!
Veel ondernemingsraden hebben weinig tot geen idee wat er zoal mogelijk en/of nodig is om je als professionele ondernemingsraad te kunnen positioneren. Dit heeft onder andere te maken met onwetendheid bij leden. Wat ik dan meestal doe is het zo concreet mogelijk bespreken van de onderstaande kenmerken van een professionele ondernemingsraad. Met behulp van eigen situaties lopen we de kenmerken bij langs. Dit levert de deelnemers niet alleen veel nieuwe inzichten op maar ook veel inspiratie om er in hun eigen praktijk mee aan de slag te gaan.
- Eigen visie
- Eigen initiatief
- Vroegtijdig betrokken
- Eigen inhoudelijke inbreng
- Eigen mogelijkheden
- Systematische toetsing
- Beleidsmatige werkwijze
- Doorlopend contact met collega’s
- Netwerken
- Kwalitatief overleg met bestuurder
- Een sterk team
Eigen visie
Een professionele ondernemingsraad besteedt actief aandacht aan visie-ontwikkeling.
De OR bezint zich op feitelijke en gewenste ontwikkelingen binnen en buiten de onderneming en onderzoekt wat hij er als ondernemingsraad aan zou kunnen doen. Welke trends doen zich voor? Welke zijn te kwalificeren als kansen? Bedreigingen? Welke sterktes en zwaktes kenmerken de eigen organisatie? Wat leeft er werkelijk binnen de organisatie, waar lopen mensen warm voor en waar zijn ze zeker niet in mee te krijgen?
Eigen initiatief
Een professionele ondernemingsraad wacht niet af, maar neemt zelf initiatief.
De OR kan belangrijke ontwikkelingen signaleren, nieuwe ideeën ontwikkelen, daar concrete voorstellen bij formuleren en die met nadruk onder de aandacht van de bestuurder brengen. Die initiatieven kunnen zich voordoen op alle onderdelen van het ondernemingsbeleid, zegt de Wet op de Ondernemingsraden.
Vroegtijdig betrokken
Een professionele ondernemingsraad is vroegtijdig betrokken bij de strategische beleidsvorming.
Dat vraagt om een open mind van OR-leden. Breed kunnen denken, buiten de platgetreden paden. Het vraagt om een gerichtheid op het langere termijn-beleid, op strategie, op het een serieuze sparringpartner kunnen zijn van de feitelijke beleidsmakers. Strategisch denken, visie ontwikkelen, keuzes durven maken, gevolgen overzien.
Inhoudelijke inbreng
Een professionele ondernemingsraad onderscheidt zich verder door zijn inhoudelijke inbreng in de beleidsvorming.
Vanuit zijn eigen positie en verantwoordelijkheid, op basis van specifieke kennis en deskundigheid als vertegenwoordiger van en gevoed door alle werknemers. Via een breed draagvlak bij de werknemers heeft de OR hier een unieke kennispositie.
Eigen mogelijkheden
Een professionele ondernemingsraad benut zijn mogelijkheden.
Wettelijke mogelijkheden, faciliteiten, aangereikte kansen. Wetgeving waaronder de Wet op de Ondernemingsraden en de CAO’s bieden ruimte aan de OR om zich te ontwikkelen tot serieuze speler.
Systematische toetsing
Een professionele ondernemingsraad heeft niet alleen vroegtijdig invloed op de beleidsvorming, maar oefent ook systematische controle uit op de uitvoering van het beleid.
Wordt het op bestuurlijk niveau overeengekomen beleid ook feitelijk en correct uitgevoerd op de werkvloer? Welke knelpunten doen zich daarbij voor? Wat is daarvan de betekenis voor toekomstig beleid?
Beleidsmatige werkwijze
Een professionele ondernemingsraad typeert zich door zijn beleidsmatige en efficiënte aanpak van het OR-werk.
Niet ad hoc reageren op details. Wel werken vanuit een beleidsplan met heldere prioriteiten en doelen. Met een duidelijke taakverdeling en tijdsplanning. Wel hoofdzaken, geen bijzaken of persoonlijke kwesties.
Doorlopend contact met collega’s
Een professionele ondernemingsraad heeft doorlopend aandacht voor de ontwikkeling van de relatie met de achterban.
De directe voedingsbodem van de OR dwars door de hele organisatie heen geeft de OR unieke inzichten, beter en betrouwbaarder dan informatie via ‘de lijn’. Ontwikkeling en onderhoud van deze achterbanrelatie is dus cruciaal voor de OR.
Netwerken
Een professionele ondernemingsraad ontwikkelt actief een strategische netwerkpositie.
Via regelmatige contacten met de Raad van Commissarissen, bestuurders, managers, vakbonden en andere sleutelspelers weet de ondernemingsraad zich een serieuze plaats in de besluitvormende circuits te verwerven.
Kwalitatief overleg met bestuurder
Een professionele ondernemingsraad heeft voortdurend aandacht voor de ontwikkeling van de kwaliteit van het overleg met de bestuurder.
Dat vraagt om het leveren van kwaliteit in de inhoudelijke discussie, maar ook om aandacht voor de ontwikkeling van de relatie met die bestuurder. Open, eerlijke communicatie, over en weer, heldere afspraken.
Een sterk team
Een professionele ondernemingsraad investeert ten slotte, om de cirkel rond te maken, in zijn ontwikkeling als team.
Alleen een goed afgestemd en ingespeeld team weet de meerwaarde te leveren die het team tot een volwaardig overlegpartner maakt. Een team dat daadwerkelijk die meerwaarde kan leveren waardoor de organisatie beter gaat functioneren.
Naast het kennen van bovenstaande kenmerken is het natuurlijk evenzo belangrijk dat de OR-leden het in hun praktijk gaan doen. Dit vraagt ook om lef, uitproberen, zelfreflectie, aanpassingen en weer doorgaan. Ik draag daar elke keer weer met veel plezier aan bij.
Neem gerust eens contact met me op: Gerlanda.Dirksen@fnvformaat.nl of 06-52599024
Gerlanda Dirksen 